Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια σεξουαλική δυσλειτουργία που χαρακτηρίζεται από εκσπερμάτιση πριν από την κολπική διείσδυση, ή παρουσιάζεται ως αδυναμία καθυστέρησης της εκσπερμάτισης στις σεξουαλικές επαφές. Η πρόωρη εκσπερμάτιση συνοδεύεται από αρνητικά συναισθήματα όπως είναι η θλίψη, η ενόχληση, η απογοήτευση και τελικά η τάση αποφυγής της σεξουαλικής επαφής.

Σύμφωνα με κάποια δεδομένα τόσο βιολογικοί παράμετροι όπως η υπερευαισθησία του πέους και η δυσλειτουργία των υποδοχέων της σεροτονίνης, όσο και ψυχολογικοί παράμετροι όπως το άγχος συνδέονται άμεσα με το πρόβλημα της πρόωρης εκσπερμάτισης. Η ΠΕ επιδρά αρνητικά στην αυτοεκτίμηση του άντρα και στη σχέση του με τη σύντροφο του ενώ μπορεί να προκαλέσει άγχος, ντροπή και κατάθλιψη. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι άντρες με ΠΕ δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια.

Η ΠΕ είναι δυνατό να εμφανίζεται από την πρώτη σεξουαλική εμπειρία και να παραμείνει πρόβλημα σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός άνδρα. Η εκσπερμάτιση συμβαίνει πολύ γρήγορα, πριν από την κολπική διείσδυση ή  1-2 λεπτά μετά από αυτήν. Η ‘επίκτητη’ ΠΕ χαρακτηρίζεται από προοδευτική ή ξαφνική έναρξη του προβλήματος, ενώ πριν η εκσπερμάτιση ήταν φυσιολογική. Όταν το πρόβλημα είναι χρόνιο, ο χρόνος εσπερμάτισης είναι πολύ πιο σύντομος σε σχέση με την περίπτωση που το πρόβλημα εμφανιστεί ξαφνικά. Η ΠΕ είναι μια συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία και αφορά τον ανδρικό πληθυσμό σε ποσοστό μεταξύ 20% και 30%.

Η διάγνωση της ΠΕ βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό αλλά και στις πληροφορίες που θα συλλέξει ο γιατρός σχετικά με την σεξουαλική ζωή του πάσχοντος. Ο γιατρός θα καθορίσει αν πρόκειται για περιστασιακό πρόβλημα (συγκεκριμένες περιστάσεις ή συγκεκριμένη σύντροφο) ή πρόκειται για μια μόνιμη κατάσταση. Ιδιαίτερη προσοχή για να διαγνωστεί το πρόβλημα δίνεται στο χρόνο που μεσολαβεί από την στιγμή της κολπικής διείσδυσης μέχρι την εκσπερμάτιση, στο βαθμό του σεξουαλικού ερεθισμού, στις επίπτωσεις που προκαλούνται στη σεξουαλική δραστηριότητα καθώς και στην ποιότητα ζωής του άνδρα, στη χρήση ή κατάχρηση φαρμάκων και ουσιών.

Αρχικά η πρόωρη εκσπερμάτιση αντιμετωπίστηκε ως ψυχολογικό πρόβλημα και για δεκαετίες θεραπευόταν μόνο με συμπεριφορικές και γνωσιακές προσεγγίσεις. Αργότερα υπήρξαν διαθέσιμες φαρμακολογικές θεραπείες όπως συνταγογραφούμενα φάρμακα και τυπικά σκευάσματα τα οποία έγιναν η βάση αντιμετώπισης της χρόνιας ΠΕ. Σε ότι αφορά τις συμπεριφορικές στρατηγικές περιλαμβάνουν κυρίως την τεχνική ‘stop-start’ (διακοπή του σεξουαλικού ερεθισμού όταν επίκειται εκσπερμάτιση), και την τεχνική ‘squeeze’ (έξοδος του πέους από τον κόλπο και συμπίεση της βαλάνου).

Η κλινική εξέταση για την ΠΕ περιλαμβάνει αγγειακή εξέταση (Doppler, υπερηχογράφημα πέους) καθώς και εξετάσεις ενδοκρινικού και νευρολογικού συστήματος. Ο γιατρός κάνοντας αυτές τις εξετάσεις προσπαθεί να ανακαλύψει τυχόν παθήσεις που μπορεί να σχετίζονται με την ΠΕ ή άλλη σεξουαλική διαταραχή (π.χ. χρόνιες παθήσεις, ενδοκρινοπάθειες, αυτόνομη νευροπάθεια, νόσος Peyronie (περονί), ουρηθρίτιδα ή προστατίτιδα).

Τόσο η χρόνια όσο και η επίκτητη πρόωρη εκσπερμάτιση έχουν ως αίτια τις περισσότερες φορές οργανικούς/νευροβιολογικούς παράγοντες οι οποίοι όμως είναι ιάσιμοι. Ακόμα και στην περίπτωση της χρόνιας πρόωρης εκσπερμάτισης η επιστημονική κοινότητα είναι πλέον σε θέση να προσφέρει διάφορες επιλογές θεραπείας στους ασθενείς.